به رغم اتفاق نظر فقهای شیعه و سنّی در کلیت و مبناي قاعده «لاضرر» که اصل 40 قانون اساسی ایران از آن گرفته شده، اما ابهام های زیادی در در شمول این قاعده وجود دارد.

مشخصات

رشته : علوم انسانی(M.A)
گرایش : حقوق خصوصی

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

موضوع: ارزیابی نظریه های فقهی قاعده لا ضرر و بررسی امکان تلقی آن به عنوان مبنای مسئولیت مدنی در حقوق ایران

این تحقیق می کوشد با هدف بهره برداری هر چه دقیق‌تر و کامل‌تر از قاعده مهم فقهی «لا ضرر» در قانون‌گذاری و تحلیل این قاعده براساس نظرهای گوناگون به این سوالات پاسخ دهد که

اولا میزان کارآمدی قاعده را براساس نظرات مختلف مشخص کند و ثانیاً به این سوال پاسخ دهد که با توجه به تفاسیر ارائه شده از طرف فقها، آیا می‌توان آن را به عنوان یک مبنا در مسئولیت مدنی در حقوق ایران پذیرفت؟

یافته‌ها: در پاسخ به سوالات فوق به این نتیجه رسیده‌ایم که اولا میزان کارآمدی قاعده نزد فقها بر اساس تفسیر آنها متمایز است، چه اینکه بر اساس مبنای نفی حکم ضرری شیخ اعظم انصاری بالاترین کارآمدي و بر اساس نهی سلطانی امام (ره) پایین ترین کارآمدي را دارد و تنها بر قاعده تسلیط حاکم است و ثانیاً از آنجا که در تحقیق، نظر امام (ره) به عنوان نظر شارع مقدس پذیرفته شده، بیان گردید که قاعده «لا ضرر» چنین ظرفیت فقهی را ندارد که مبنای مسئولیت مدنی مبتنی بر آن قرار گیرد و بیان گردید که مبناي استناد با فقه و حقوق ایران هماهنگی بیشتری داشته و می تواند مبنای مسئولیت مدنی قرار گیرد.

روش‌شناسی

تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی تحلیلی و نظري می‌باشد و روش تحقیق در آن نقلی و در برخی از موارد تفسیری است، روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه‌ای است که بر اساس مطالعات کتب و مقالات و بانک‌های اطلاعاتی گردآوری شده است.

مشاهده پایان‌نامه: رساله‌نگار