تحقیق هرمنوتیک
15 تیر 1401 1401-11-29 16:39تحقیق هرمنوتیک
رئوس مطالب:
تحقیق هرمنوتیک
تحقیق هرمنوتیكی شما را قادر به تفسیر و به دست آوردن درك عمیقی از پدیده موردتحقیق می‌کند. تحقیق هرمنوتیكی بر تفسیر ذهنی از معانی متون، هنر، فرهنگ، پدیده‌های اجتماعی و فكری تأکید می‌کند. شما می‌توانید از رویكردها و روش‌های تجزیه‌وتحلیل مختلف و همچنین روش‌های خاص رشته‌ای، برای تفسیر پدیده استفاده كنید، اما شما باید این نكته را در ذهن داشته باشید كه تحقیق هرمنوتیكی یك راهبرد تحقیق كیفی است.
تحقیق هرمنوتیک چیست؟
هرمنوتیک مطالعه تفسیر است. هرمنوتیک در تعدادی از رشتههایی که موضوع آنها نیازمند رویکردهای تفسیری است، نقش ایفا می‌کند، به طور سنتی، رشتههایی که بر هرمنوتیک تکیه دارند شامل الهیات، به ویژه مطالعات کتاب مقدس، فقه، و پزشکی، و همچنین برخی از علوم انسانی، علوم اجتماعی و علوم انسانی است. در چنین زمینه‌هایی، هرمنوتیک گاهی به عنوان یک مطالعه «کمکی» در مورد هنرها، روش‌ها و پایه‌های تحقیق متناسب با موضوع رشته‌ای مربوطه توصیف می‌شود. به عنوان مثال، در الهیات، هرمنوتیک کتاب مقدس به اصول کلی برای تفسیر صحیح کتاب مقدس می‌پردازد.
هرمنوتیک که به عنوان یک جنبش تاریخی در نظر گرفته می‌شود، از تاریخ طولانی تری برخوردار است که به دوران باستان بازمی‌گردد. تاریخ مدرن هرمنوتیک از چهره‌‌هایی در اندیشه آلمانی قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، به ویژه فردریش شلایرماخر و ویلهلم دیلتای سرچشمه می‌گیرد. هرمنوتیک معاصر به نوبه خود، به ویژه توسط مارتین‌‌هایدگر و‌‌هانس گئورگ گادامر، و همچنین توسط پل ریکور و دیگران شکل گرفته است.
هرمنوتیک معاصر با تأثیر استفاده جدیدی که‌‌هایدگر از هرمنوتیک در تحقیقات پدیدارشناختی اولیه خود درباره وجود انسان می‌کند، از خاستگاه‌‌های تاریخی مدرن هرمنوتیک جدا می‌شود. به نوبه خود، هرمنوتیک معاصر تا حد زیادی توسط «هرمنوتیک فلسفی»هانس گئورگ گادامر شکل گرفته است، که او آن را تلاشی بیشتر برای توسعه و گسترش پیشرفت تأثیرگذار‌‌هایدگر توصیف می‌کند. هرمنوتیک معاصر همچنین از کمک‌‌های پل ریکور به هرمنوتیک، از مجادلات فلسفی با نظریه انتقادی و ساختارشکنی، و از ظهور هرمنوتیک پست مدرن دریافت می‌کند. پیشرفت‌های بیشتر شامل نوآوری‌هایی در هرمنوتیک توسط برخی از فیلسوفان در سنت انگلیسی-آمریکایی و توسعه هرمنوتیک در فلسفه اخلاقی و سیاسی است. اخیراً، تحولات بیشتر شامل تجدید علاقه به ابعاد هنجاری تجربه تفسیری، و پاسخ‌هایی در هرمنوتیک به افزایش اخیر علاقه به رئالیسم است.
هرمنوتیک «از فعل یونانی، hermeneueuein، «تفسیر کردن» و از اسم، هرمنیا یا «تفسیر» گرفته شده است. در حوزه تحقیقات کیفی، این اصطلاح هنوز مفهوم «تفسیر» را دارد. با این حال، عمق و نوع تفسیر و موضوع مورد تفسیر در طول تاریخ تغییر کرده است.
اساساً بنای دانش هرمنوتیک در مقابل پوزیتیویسم و روش‌های تجربه گرایی نهاده شد و نقطه عزیمت آن تکیه بر فهم در مقابل تبیین و شناخت بود. قرار دادن فهم در مقابل تبیین و تأکید بر تمایز میان این دو بیش از پیش مرهون تفکر دیلتای بوده است، هرچند نباید نقش مؤثر وبر را در جاانداختن فهم در روش‌شناسی علوم انسانی نادیده گرفت. توجه به پیش فهم‌ها و پیش فرض‌ها در فرآیند تحقیق و تفسیر و تأکید بر خالی نبودن ذهن محقق یا مفسر قبل از آغاز و یا در حین تحقیق یا تفسیر از دیگر بنیان‌های دانش هرمنوتیک است که درست در نقطه مقابل پوزیتیویسم و تجربه گرایی قرار می‌گیرد.
انتخاب موضوع تحقیق بر مبنای آگاهی کلی و اجمالی قبلی محقق از آن موضوع، توجه به علائق، منافع و انگیزه‌های محقق و نیز توجه به وضعیت فرهنگی، اجتماعی و تاریخی او چه در انتخاب موضوع تحقیق و چه در انجام آن و مباحثی از این قبیل از جمله دیگر مباحث هرمنوتیکی هستند که امروزه به گونه ای طرح و بسط یافته‌اند که هم در حوزه علوم انسانی و هم در حوزه علوم تجربی مؤثر و قابل ملاحظه‌اند. براین اساس، امروزه هرمنوتیک به صورت مبنایی عام و معتبر در روش‌شناسی علوم انسانی درآمده است که در عین حال بر روش‌شناسی علوم تجربی نیز تأثیر گذاشته و ضمن توجه به مرزها و تفاوت‌های این دو نوع علم، تقابل آنها را به نوعی تعامل و ترابط مبدل ساخته است.
نمونه تحقیق با راهبرد تحقیق هرمنوتیک
- عنوان مقاله: مفهوم «مصلحت» در حکومت علوی (بر اساس مطالعه موردی معاهده صفین)
- چکیده مقاله: مفهوم «مصلحت» به‌عنوان یک قاعده مهم تصمیم‌ساز، با ابهاماتی در جمهوری اسلامی‌مواجه و نیازمند یک تحلیل درست و ارائه یک تعریف مشخص برای الگو گرفتن در حکومت است؛ رهبر انقلاب اسلامی‌فرمودند: قضاوت انسان برای تصمیم و عمل بر پایه این تحلیل‌ها صورت می‌پذیرد و اصل مهم در تحلیل یک مفهوم، صحیح اندیشیدن در مورد آن است؛ از این رو تحلیل مفهوم «مصلحت»می‌تواند با استفاده از اندیشه درست در مبانی دینی برای تصمیمات یک حکومت مردم‌سالار دینی انجام شود. معاهده صفین به‌عنوان یک تصمیم مصلحتی در حکومت علوی با کمک هرمنوتیک شلایرماخر که یک روش تحلیلی از وقایع است، برای پاسخ به ابهامات مطرح‌شده در تعریف «مصلحت» با این پرسش که :مفهوم مصلحت در واقعه مهم معاهده حضرت علی (ع) با معاویه چگونه تعریف و صورت‌بندی شده است؟ مورد تحلیل قرار گرفت. از قرار دادن داده‌های گردآوری‌شده به شیوه اسنادی- آرشیوی در قالب ۹ مؤلفه هرمنوتیکی این نتیجه به دست آمد: مصلحت امری است که در جهت تأمین اهداف والای اسلام یعنی برقراری عدالت، با توجه به اوضاع‌واحوال اجتماعی وقت، حکومت را یاری نموده و منفعتی بلندمدت را به همراه داشته باشد. این مفهوم به‌گونه‌ای صورت‌بندی شده که یک راهکار موقت در بزنگاه‌ها برای حفظ اصول اسلامی‌و حاکمیت اسلام که همان عدالت است در محدوده احکام قران و سنت ائمه باشد، به‌طوری‌که هیچ اصلی به تعطیلی کشیده نشود و نهایتاً خیر، پیروزی و عزت مسلمین را در بر داشته باشد.
منابع:
- هرمنوتیک: درآمدی بسیار کوتاه؛ نویسنده: ینس زیمرمن؛ مترجم: ابراهیم فتوت؛ ناشر: انتشارات کتاب کوله پشتی
- plato.stanford.edu
- sfu.ca
- payannameman.ir
- ensani.ir
- noormags.ir
- cgie.org.ir