تحقیق كیفی

تحقیق كیفی

رئوس مطالب:

تحقیق كیفی درك كلی شما را از كیفیت، ویژگی‌ها و معانی هدف یا موضوع تحقیق افزایش می‌دهد. شما می‌توانید از روش‌های تحقیقاتی مختلفی استفاده كنید. یكی از ویژگی‌های مشترك روش كیفی تأکید بر نقطه‌نظرات زبانی و بیانی، و محیط پیرامون موضوع تحقیقاتی شما، سوابق، اهداف و معانی است.

تعریف

تحقیق کیفی شامل جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های غیر عددی (مانند متن، ویدئو یا صدا) برای درک مفاهیم، نظرات یا تجربیات است. میتوان از آن برای جمعآوری بینش‌ها‌ی عمیق در مورد یک مشکل یا ایجاد ایده‌های جدید برای تحقیق استفاده کرد.

تحقیق کیفی برعکس تحقیقات کمی ‌‌‌است که شامل جمع‌آوری ‌ و تجزیه و تحلیل داده‌ها‌ی عددی برای تجزیه و تحلیل آماری است.

تحقیقات کیفی معمولاً در علوم انسانی و اجتماعی، در موضوعاتی مانند انسان شناسی، جامعه شناسی، آموزش، علوم بهداشتی، تاریخ و … استفاده می‌‌شود.

رویکردهای تحقیق کیفی

تحقیقات کیفی برای درک چگونگی تجربه مردم از جهان استفاده می‌‌شود. در حالی که رویکردهای زیادی برای تحقیقات کیفی وجود دارد، آنها تمایل دارند انعطاف‌پذیر باشند و در هنگام تفسیر داده‌ها بر حفظ معنای غنی تمرکز کنند.

رویکردهای رایج در جدول زیر آمده است که شباهت‌ها‌یی با هم دارند، اما بر اهداف و دیدگاه‌های متفاوتی تأکید دارند.

رویکرد	چگونگی
نظریه داده بنیاد	محققان دادههای غنی را در مورد یک موضوع مورد علاقه جمع‌آوری می‌‌کنند و نظریه‌هایی را به صورت استقرایی توسعه می‌دهند.
قوم نگاری	محققان برای درک فرهنگ خود در گروهها یا سازمان‌ها غوطه ور میشوند.
اقدام پژوهی	محققان و شرکت کنندگان به طور مشترک نظریه را به عمل پیوند می‌‌دهند تا تغییرات اجتماعی را هدایت کنند.
پدیدار شناسی	محققان یک پدیده یا رویداد را با توصیف و تفسیر تجربیات زیست شرکتکنندگان بررسی میکنند.
روایت پژوهی	محققان نحوه بیان داستان‌ها را بررسی می‌کنند تا بفهمند شرکت‌کنندگان چگونه تجربیات خود را درک میکنند.

روش تحقیق کیفی

هر یک از رویکردهای تحقیق شامل استفاده از یک یا چند روش گردآوری اطلاعات است. این‌ها برخی از رایج ترین روش‌ها‌ی کیفی هستند:

مشاهده

ثبت آنچه دیده‌اید، شنیده‌اید یا با آن‌ها مواجه شده‌اید در یادداشت‌های میدانی دقیق.

مصاحبه

شخصا در گفتگوهای انفرادی از مردم سؤال می‌‌پرسید.

گروههای کانونی

پرسیدن سوال و ایجاد بحث بین گروهی از مردم.

نظرسنجی

توزیع پرسشنامه با سوالات باز.

تحقیق ثانویه

جمع‌آوری ‌ داده‌ها‌ی موجود در قالب متن، تصویر، ضبط صوتی یا تصویری و … .

تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی

توجه داشته باشید که تحقیقات کیفی با سوگیری‌های تحقیقاتی خاصی از جمله اثر‌ها‌ثورن، سوگیری مشاهدهگر، سوگیری یادآوری و سوگیری مطلوبیت اجتماعی مواجه است. اگرچه همیشه کاملاً قابل اجتناب نیست، آگاهی از سوگیری‌های احتمالی هنگام جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌های خود می‌تواند از تأثیرگذاری بیش از حد بر کار شما جلوگیری کند.

اکثر انواع تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی پنج مرحله مشابه دارند:

داده‌های خود را آماده و سازماندهی کنید. این مرحله به معنای رونویسی مصاحبه‌ها یا تایپ کردن یادداشت‌ها‌ی میدانی است.
داده‌های خود را بررسی و کاوش کنید. داده‌ها‌ را برای الگوها یا ایده‌ها‌ی تکراری که ظاهر می‌شوند، بررسی کنید.
یک سیستم کدگذاری داده توسعه دهید. بر اساس ایده‌ها‌ی اولیه خود، مجموعه ای از کدها را ایجاد کنید که می‌‌توانید برای دسته بندی داده‌ها‌ی خود اعمال کنید.
کدهایی را به داده‌ها‌ اختصاص دهید. همانطور که داده‌ها‌ی خود را مرور می‌‌کنید، می‌‌توانید کدهای جدیدی ایجاد کنید تا در صورت لزوم به سیستم خود اضافه کنید.
موضوعات تکراری را شناسایی کنید. کدها را به هم پیوند دهید و به مضامین منسجم و فراگیر تبدیل کنید.

تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی

چندین رویکرد خاص برای تجزیه و تحلیل دادههای کیفی وجود دارد. اگرچه این روش‌ها‌ فرآیندهای مشابهی دارند، اما بر مفاهیم متفاوتی تأکید دارند که در جدول زیر به آن پرداخته شده است:

رویکرد	کاربرد
تحلیل محتوا	برای توصیف و دستهبندی کلمات، عبارات و ایده‌های رایج در دادههای کیفی
تحلیل موضوعی	شناسایی و تفسیر الگوها و مضامین در داده‌های کیفی
تحلیل متنی	بررسی محتوا، ساختار و طراحی متون
تحلیل گفتمان	برای مطالعه ارتباطات و چگونگی استفاده از زبان برای دستیابی به اثرات در زمینه‌های خاص

مزایای تحقیق کیفی

تحقیق کیفی برای موارد زیر مفید است:

انعطاف پذیری

فرآیند جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها را میتوان با ظهور ایدهها یا الگوهای جدید تطبیق داد. آنها از قبل به طور دقیق تصمیم گیری نمی‌شوند.

تنظیمات طبیعی

جمع‌آوری ‌ داده‌ها در زمینه‌های دنیای واقعی یا به روش‌های طبیعی انجام می‌‌شود‌.

بینش‌های معنادار

توصیف دقیق تجربیات، احساسات و ادراکات افراد میتواند در طراحی، آزمایش یا بهبود سیستم‌ها یا محصولات استفاده شود.

تولید ایده‌های جدید

پاسخ‌های باز به این معناست که محققان می‌توانند مشکلات یا فرصت‌های جدیدی را که در غیر این صورت به آن فکر نمی‌کردند، کشف کنند.

معایب تحقیق کیفی

محققان باید محدودیت‌ها‌ی عملی و نظری را در تحلیل و تفسیر داده‌های خود در نظر بگیرند. تحقیقات کیفی از موارد زیر رنج میبرد:

غیر قابل اعتماد بودن

محیط واقعی اغلب تحقیقات کیفی را به دلیل عوامل کنترل نشدهای که بر داده‌ها تأثیر میگذارد غیرقابل اعتماد میکند.

ذهنیت

با توجه به نقش اولیه محقق در تجزیه و تحلیل و تفسیر دادهها، پژوهش کیفی قابل تکرار نیست. محقق تصمیم میگیرد که چه چیزی در تجزیه و تحلیل داده‌ها مهم است و چه چیزی بیربط است، بنابراین تفسیرهای یکسان داده‌ها میتواند بسیار متفاوت باشد.

تعمیم پذیری محدود

نمونههای کوچک اغلب برای جمعآوری دادههای دقیق در مورد زمینههای خاص استفاده میشوند. علی‌رغم روش‌های تحلیل دقیق، نتیجه‌گیری قابل تعمیم دشوار است زیرا داده‌ها ممکن است جمعیت گسترده‌تر را نمایندگی نکنند.